Alkohol a odpowiedzialność z polis OCP

Praca kierowcy w transporcie międzynarodowym nie należy do najłatwiejszych. Długie godziny w drodze, całe tygodnie poza domem, nuda na długich postojach i niejednokrotnie sporo problemów związanych z przewożonym towarem. Można nawet powiedzieć, że taka praca to ciężki kawałek chleba.


I choć ten zawód nie wymusza na kierowcach absolutnej abstynencji, to jednak wymaga od kierowców wstrzemięźliwości i umiaru w spożywania wyrobów alkoholowych – od nich zależy bowiem bezpieczeństwo towaru i powierzonego im środka transportu.

Jakie sankcje grożą za prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu wie każdy kierowca. Może to być grzywna, ograniczenie wolności, ale również pozbawienie wolności. Utrata uprawnień do prowadzenia pojazdów mechanicznych – tym samym utrata możliwości pracy w tym zawodzie – jest czymś oczywistym. Oprócz tego, za prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu grożą sankcje, które nie obciążają samego kierowcy – uderzają w firmę transportową.

Jakie są dopuszczalne zawartość alkoholu według polskiego prawa?
Zgodnie z polskim prawem dopuszczalna zawartość alkoholu we krwi wynosi poniżej 0,2 promila lub poniżej 0,1 mg w 1 dm3 wydychanego powietrza.
Stan po użyciu alkoholu zachodzi w sytuacji, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do stężenia we krwi od 0,2 do 0,5 promila alkoholu albo obecności od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm³ wydychanego powietrza.

Z kolei ze stanem nietrzeźwości mamy do czynienia wówczas, gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila, bądź też gdy obecność alkoholu w 1 dm³ wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg.

Jakie są dopuszczalne zawartość alkoholu we krwi w wybranych krajach Europy?.
Skoro jednak mówimy o transporcie międzynarodowym, nie możemy nie wiedzieć, jak to wygląda tam, gdzie się wybieramy.
I tak, dopuszczalna zawartość alkoholu we krwi w poszczególnych krajach wynosi:

Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Zawarto%C5%9B%C4%87_alkoholu_we_krwi.

Patrząc w tabelę można by powiedzieć, że polskie przepisy są za bardzo restrykcyjne, ale to raczej przepisy niektórych państw są zbyt liberalne. I lepiej, aby kierowcy przewożący ładunki nie sugerowali się dopuszczalnymi np. w Niemczech, we Francji, czy też w Wielkiej Brytanii, czy Irlandii – może mieć to negatywne skutki dla przewoźnika pracodawcy tutaj w Polsce.

Z czym wiąże się prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu?
Każdy przewoźnik ma zawarte ubezpieczenie OCP, większość do przewozu towarów zatrudnia kierowców. Warunki ubezpieczenia OCP nie są już niestety tak liberalne, jak przepisy w niektórych krajach Europy a warunki niektórych ubezpieczycieli nie są nawet tak liberalne jak nasze polskie przepisy. Po powstaniu szkody z udziałem kierowcy będącego pod wpływem alkoholu skutek może być zawsze ten sam – odmowa wypłaty odszkodowania. Dlatego ważne jest, abyśmy zwracali uwagę na warunki określone w naszych ubezpieczeniach OCP – na stan trzeźwości naszych kierowców również.

Na co więc powinniśmy zwracać uwagę zawierając ubezpieczenie OCP?
Zawierając ubezpieczenie OCP musimy pamiętać, że:
• asekurujemy przez to swoją odpowiedzialność, ale … na warunkach ubezpieczycieli,
• zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela zależy od warunków ubezpieczenia a nie od naszego „widzi mi się”,
• nie mamy wpływu na zachowania kierowców i ich skłonności do alkoholu, więc na wszelki wypadek zadbajmy o liberalizm warunków w tym zakresie.

Wszystkie polskie zakłady ubezpieczeń w ogólnych warunkach ubezpieczenia OCP stosują liczne wyłączenia.
Jednym z takich wyłączeń jest wyłączenie odpowiedzialności za szkody powstałe wskutek prowadzenia pojazdu przez osoby znajdujące się po … alkoholu. Świadomie użyłem takiego sformułowania, gdyż owe wyłączenia zależą od ilości tego alkoholu (we krwi lub w wydychanym powietrzu). W różnych zakładach ubezpieczeń, ogólne warunki ubezpieczenia przewidują różne zawartości alkoholu.

Jak to wygląda w warunkach ubezpieczycieli, podałem na przykładzie owu OCP w ruchu międzynarodowym kilku najpopularniejszych polskich zakładów ubezpieczeń (na dzień 24.09.2010 r. kolejność alfabetyczna – według nazwy własnej):

TUiR Allianz Polska SA
§ 4. Wyłączenia i ograniczenia odpowiedzialności
1. Allianz nie odpowiada za szkody powstałe wskutek: (…)
6) wykonywania przewozu przez osobę będącą w stanie nietrzeźwym (…)

Źródło: http://www.allianz.pl/ubezpieczenia/ubezpieczenia_transportowe,378.html

Komentarz: zawartość alkoholu we krwi kierowcy nie może przekroczyć 0,5 promila, bądź 0,25 mg w 1 dm³ wydychanego powietrza

Compensa TU SA Vienna Insurance Group
§ 5. Wyłączenie odpowiedzialności
3. Ubezpieczenie nie obejmuje odpowiedzialności cywilnej Ubezpieczającego z tytułu szkód:
6) powstałych wskutek prowadzenia pojazdu przez osoby (…) znajdujące się po spożyciu alkoholu, (…)

Źródło: http://www.compensa.pl/Klientbiznesowy/tabid/75/Default.aspx

Komentarz:
• ubezpieczyciel sprytnie posłużył się terminem „po spożyciu alkoholu”, który może oznaczać, że chodzi o każde spożycie (powyżej 0,00 promila lub 0,00 mg/1 dm³), nawet gdy kierowca popełnił dopuszczalną prawem zawartość alkoholu we krwi lub w wydychanym powietrzu (nie przekraczające odpowiednio 0,2 promila lub 0,1 mg/1 dm³),
• na kodeksowe potraktowanie tego zapisu bym raczej nie liczył - prawo wyraźnie określa, że chodzi o stan po użyciu a nie po spożyciu,
• każda zawartość alkoholu może więc skutkować odmową odszkodowania,
• nie określona wprost odpowiedzialność ubezpieczyciela.

STU Ergo Hestia SA
§ 5 2. Ponadto ochrona ubezpieczeniowa nie jest objęta odpowiedzialność cywilna za szkody powstałe wskutek:
6) prowadzenia pojazdu przez kierowcę w stanie nietrzeźwości, (…).

Źródło: ogólne warunki ogólne warunki ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika drogowego w ruchu międzynarodowym, TM/OW026/0708
Komentarz: zawartość alkoholu we krwi kierowcy nie może przekroczyć 0,5 promila, bądź 0,25 mg w 1 dm³ wydychanego powietrza.

HDI Asekuracja TU SA
Wyłączenia odpowiedzialności § 5
1. HDI nie odpowiada za szkody:
3) powstałe wskutek prowadzenia pojazdu przez kierowcę, będącego po spożyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości, (…)

Źródło:
http://www.hdi-asekuracja.pl/ubezpieczenie_odpowiedzialnosci_cywilnej_przewoznika_drogowego/.

Komentarz:
• ubezpieczyciel równie sprytnie posłużył się terminem „po spożyciu alkoholu”, który może oznaczać, że chodzi o każde spożycie (powyżej 0,00 promila lub 0,00 mg/1 dm³), nawet gdy kierowca popełnił dopuszczalną prawem zawartość alkoholu we krwi lub w wydychanym powietrzu (nie przekraczające odpowiednio 0,2 promila lub 0,1 mg/1 dm³),
• na kodeksowe potraktowanie tego zapisu bym raczej nie liczył - prawo wyraźnie określa, że chodzi o stan po użyciu a nie po spożyciu,
• każda zawartość alkoholu może więc skutkować odmową odszkodowania,
• zapis „będącego po spożyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości, lub w stanie nietrzeźwości” jest niezrozumiały i nie wiadomo, czy ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności za szkody, gdy kierowca prowadzący pojazd jest po spożyciu (powyżej 0,00 promila lub 0,00 mg/1 dm³), czy w stanie nietrzeźwości (powyżej 0,5 promila lub 0,25 mg/1 dm³).

InterRisk TU SA
Ograniczenia i wyłączenia odpowiedzialności § 4
2. Ubezpieczyciel nie ponosi również odpowiedzialności za szkody:
3) spowodowane przez kierowcę:
a) znajdującego się pod wpływem alkoholu (…)

Źródło:
http://www.interrisk.pl/dla_firm/majatek_i_oc/transportowe/oc_przewoznika_miedzynarodowego/

Komentarz:
• tutaj już nie ma wątpliwości, że ubezpieczycielowi chodziło o „wpływ alkoholu”, czyli o każdy stan, kiedy kierowca popełni zawartość alkoholu we krwi powyżej 0,00 promila lub powyżej 0,00 mg w 1 dm³ wydychanego powietrza.
• czyli nie ma mowy o żadnym alkoholu.

PZU SA
Wyłączenia odpowiedzialności
§ 6.1. PZU nie odpowiada za szkody powstałe:
5) wskutek lub podczas wykonywania przewozu przez osoby będące w stanie nietrzeźwości (…)

Źródło:
http://www.pzu.pl/?nodeid=produkt_pzu_sa&group_id=52199&category_id=52159&prod_id=29716

Komentarz:
zawartość alkoholu we krwi kierowcy nie może przekroczyć 0,5 promila, bądź 0,25 mg w 1 dm³ wydychanego powietrza.

UNIQA TU SA
Wyłączenia odpowiedzialności §4
1. UNIQA TU S.A. nie ponosi odpowiedzialności za szkody:
11) powstałe (…) w sytuacji, gdy kierowca przewoźnika znajdował się pod wpływem alkoholu, (…)

Źródło:
http://www.uniqa.pl/uniqa_pl/cms/business/industry/carrier_insurance/index.jsp

Komentarz:
• tutaj również nie ma wątpliwości, że ubezpieczycielowi chodziło o „wpływ alkoholu”, czyli o każdy stan, kiedy kierowca popełni zawartość alkoholu we krwi powyżej 0,00 promila lub powyżej 0,00 mg w 1 dm³ wydychanego powietrza.
• czyli nie ma mowy o żadnym alkoholu.

TUiR WARTA SA
Wyłączenia i ograniczenia odpowiedzialności TUiR Warta § 6
1. TUiR WARTA nie ponosi odpowiedzialności za następujące szkody:
9) spowodowane przez osoby będące po użyciu alkoholu, (…), za które ubezpieczający ponosi odpowiedzialność oraz osoby, które działają na zlecenie, w imieniu lub na rzecz ubezpieczającego,

Źródło:
http://www.warta.pl/dynamic/common/Artykul.jsp?aid=12037&active=478

Komentarz:
• zawartość alkoholu we krwi kierowcy nie może przekroczyć 0,2 promila, bądź 0,1 mg w 1 dm³ wydychanego powietrza,
• ubezpieczyciel dopuścił taką zawartość alkoholu, jaką dopuszcza polskie prawo.


Podsumowując, większość zakładów ubezpieczeń oferuje warunki ubezpieczenia OCP, które dopuszczają określoną zawartość alkoholu we krwi lub w wydychanym powietrzu kierowcy. Przy zawieraniu ubezpieczenia należy jednak uwzględnić, jakie warunki stawia zakład ubezpieczeń – przekroczenie zawartości alkoholu we krwi Waszego kierowcy o 0,1 promil może być przyczyną odmowy odszkodowania.


Na zakończenie, całkowicie nie pochwalając prowadzenia pojazdu po spożyciu alkoholu, przypomnę, jaki wpływ ma zawartości alkoholu we krwi na zachowanie ludzi (w tym kierowców ciężarówek):

Zawartość alkoholu Typowy objaw 0,3‰ rozproszona uwaga 0,8‰ pobudliwość, upośledzenie koordynacji ruchowo-wzrokowej, obniżony krytycyzm 1,5‰ zaburzenia równowagi, błędy w logicznym myśleniu, opóźnienie czasu reakcji, agresywność, brawura 2,0‰ zaburzenia mowy, senność, obniżenie kontroli zachowania i poruszania się 4,0‰ senność, możliwość zapadnięcia w śpiączkę 5,0‰ zatrucie, śmierć

Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Zawarto%C5%9B%C4%87_alkoholu_we_krwi.


Nie będę już oceniał, czy kierowca będący pod wpływem alkoholu daje gwarancję bezpiecznego dowiezienia towaru do odbiorcy, tym samym daje gwarancję uniknięcia problemów – na to pytanie powinien sobie odpowiedzieć każdy przewoźnik.
I warto pamiętać, że do szkody może doprowadzić nawet „rozproszona uwaga” kierowcy (zawartość alkoholu we krwi „tylko” 0,3 promila) – w takim przypadku z przywołanych ośmiu zakładów ubezpieczeń, szkodę pokryje zaledwie trzy: TUiR Allianz Polska SA, STU Ergo Hestia SA i PZU SA.


Sprawdźcie więc drodzy przewoźnicy, w jakim zakładzie ubezpieczeń zawarliście swoje ubezpieczenie OCP i oceńcie sami jak zabezpieczyliście się przed ryzykiem związanym z ewentualnym spożyciem alkoholu przez swojego kierowcę w czasie transportu.


Jerzy Różyk CDS Kancelaria Brokerska

www.cds-odszkodowania.pl